تاریخچه استفاده از فـلز نقره

تاریخچه نقره

تاریخچه استفاده از فـلز نقره به تاریخ ۴ هزار سال قبل از میلاد مسیح بر میگردد، در تاریخ کهن این فلز ابتدا به دلیل براقیت و درخشندگی که داشت مورد توجه بسیار قرار میگرفت از طرفی نیز این عنصر بسیار کمیاب گشت چرا که دانش و ابزار استخراج این عنصر از زمین در میان مردمان آن زمان ناشناخته بود.

کشف فلز نقره

بر خلاف فلزات طلا و مس فلز نقره به صورت خام در طبیعت یافت نمی گردد از این رو تاریخ استخراج این عنصر دارای فراز و نشیب بسیار است. پیش بینی می شود فلز نقره ابتدا از ذوب شدن سنگ مس بدست آمده باشد.

در حدود چهار هزار سال قبل از میلاد مسیح عنصری به نام نقره کشف شد، محبوبیت این عنصر به مرور زمان بیشتر و بیشتر گردید، در تاریخچه این فلز آورده شده است که اولین معدن استخراج نقره در تمدن آناتولی (کشور ترکیه) کشف گردید. به دلیل نبود دانش از چگونگی استخراج این عنصر ارزشمند در سراسر جهان سالیان سال معدن این منطقه به‌عنوان تنها نقطه استخراج در سرتاسر جهان از فلز نقره به‌حساب می‌آمد.

در حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در کتب تاریخی به نحوه استخراج فلز نقره اشاراتی گشته است. در آن دوران تمدن های روم ، یـونان ، مـصر و ایران همواره از این عنصر استفاده های زینتی و تجاری می نمودند.

محبوبیت این فلز باعث آن گردید که تمدن های دیگر نیز به جستجو نحوه استخراج این عنصر گردند در حدود ۳۰۰۰ هزار سال قبل از میلاد مسیح محبوبیت فلز نقره به گونه ای افزایش یافت که قیمت مبادله آن بیش از هر عنصر دیگری بود به همین دلیل تمدن‌های مختلف به کشف و جستجوی معادن دیگر پرداختند.

این جستجو سبب آن گشت در حدود ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، تمـدن چیـن باستان راهی به عنوان افزایش استخراج فلز نقره از معادن پیدا کنند، رفته رفته نیز درجه خلوص نقره های استخراجی بیشتر شد.

بالا رفتن تقاضا برای این فلز شکوهمند باعث آن شد یـونانان به قطب اصلی تولید و استخراج نقره در جهان تبدیل شوند و در تاریخچه این فلز جزو بزرگترین تمدن های تولید کننده باشد، با گذشت زمان و پس از چند قرن، مردم اسپانیا از یـونانیان در این امر پیشی گرفتند و جایگاه نخست را  از آن خود کردند. در آن زمان استخراج این عنصر سبب آن شد که دو کشور اسپانیا و یـونان از لحاظ اقتصادی موقعیت بهتری نسبت به دیگر کشورهای جهان داشته باشند.

در آن زمان هفت فلز برتر در جهان شناخته می شد، این فلزات : نقرا ، طلا، آهن، مس، جیوه، قلع، و سرب بودند، در ایـران باسـتان نقره را به نام سیم میشناختند، از طرفی فلز جیوه به دلیل ظاهر نقره ای رنگ خود به نام سیماب یا همان نقره مایع معروف بود.

در جهان نیز فلز جیوه نام اصلی خود را از نقره وام گرفته است، جیوه را نقره مایع ( Watery ) به نام لاتین Hydrargyrum نامیده اند و واژه معروف Quick Silver که به عنصر جیوه اشاره می کند این مطلب را تصدیق مینماید.

زمان محبوبیت جهانی در تاریخچه نقره

با گذشت زمان و پیشرفت علم معادن بسیاری در امریکا و مـکزیک کشف شد و موجب پیشرفت و دگرگونی صنعت این کشورها گشت، به قدری این دوران از لحاظ تاریخ این عنصر دارای اهمیت بوده که دوران بعد کشف این فلز را به اسم Argentina نام گذاری کرده اند ، دوران Argentina  از سال‌های ۱۷۹۲ تا ۱۹۶۵ سیستم مالی کشور آمریکا را به کل دگرگون ساخت.

پیشروی فلز نقره

هم اکنون کشور های مکـزیک ، امریکا و پرو جزو بزرگترین تامین کننده های نقره در جهان هستند.

کاربرد های مهم این فلز امروزه در عیارهای مختلف جواهرات و زیورآلات، در صنایع الکتریکی و گرمایی ، لوازم جراحی های پزشکی و دندانپزشکی و همچنین لحیم کاری و راکتور های هسته ای مورد استفاده قرار می گیرد.

در جدول تناوبی عناصر مندلیف نقرا را با نام اختصاری AG نام گذاری می شناسند. این نام از دوران Argentina  گرفته شده است.

در جدول تناوبی مندلیوف عنصر نقره با نام اختصاری ag است و دارای عدد اتمی ۴۷ در ردیف ۵ و گروه ۱۱ قرار می گیرد.

استفاده از فلز نقره

فلز نقره به دلیل ظاهر زیبایی کهداشت در بین زنان و مردان ثروتمند به عنوان وسیله برای نشان دادن منحصربه‌فرد بودن به کار میرفت. زیورآلات نقره مانند انگشتر نقره، دستبند نقره، گردنبد نقره و… به منظور زینت بدن استفاده می شود.

از طرفی از قدیم الیام استفاده از ظروف  نقره درمنازل افراد ثروتمند به شدت رونق داشت.

امروزه نیز در مجالس و مهمانی های بزرگ از زیورآلات و اکسسوری های نقره مانند:  انگشتر، دستبند، گردنبند نقره دکمه سرآستین با سنگ های قیمتی  یاقوت یا  الماس و … مورد استفاده می گیرد.

برای درخشان کردن نقره از فلز رودیوم استفاده می شود بهترین مورد برای استفاده در نقره فلز رودیوم است، این فلز برای سفید کردن طلا ۱۸ عیار نیز به کار میرود ولی ماندگاری به شدت پایینی دارد، ولی ترکیب این عنصر با نقره باعث درخشان شدن هر چه بیشتر زیورآلات نقره میگردد و همچنین دارای ماندگاری بسیار بالایی است.

در دوران قدیم برای طبقه اشراف و ثروتمند استفاده از ظروف چوبی ومعمولی گزینه مناسبی محصوب نمی گشت. به همین دلیل فلز نقره در تاریخچه پیدایش خود به‌عنوان فلزی جهت استفاده در ظروف راه خود را به خانه های اشرافی بازنمود.

امروزه برای ساخت زیورآلات نقره از خلوص ۹۲٫۵ درصد استفاده می شود نقره جات با این خلوص را به اصطلاح استرلینگ می نامند.

نقره استرلینگ

بهترین درصد خلوص به منظور جلای بالا و مقاومت بیشتر در فلز نقره درصد ۹۲.۵ است. بدین معنی که ۹۲.۵ درصد عنصر نقره خالص و ۷.۵ درصد مابقی از مس، قلع و فلزات دیگر استفاده می گردد.

از نقره استرلینگ در زیورآلات استفاده می شود. به منظور سرمایه گذاری از شمش نقرا ۹۹۹ استفاده می شود. در ظروف نقره به دلیل اینکه می بایست استحکام بالایی داشته باشند از نقره ۸۴۰ استفاده میشود.

نقره عنصری با چند ویژگی منحصر به فرد است. دمای ذوب بالا، هادی  الکتریکی بسیار بالا و رنگ و درخشش این فلز آن را از سایر فلزات متمایز می کند.

تاریخچه نقره در ایران

هم اکنون ایران یکی از قطب های استخراج فلز نقره است معادن زیادی در کشور به منظور استخراج نقره فعالیت می کنند، این معادن مانند : معادن نخلک در میانه کویر لوت در شهر انارک نائین استان اصفهان و…

معدن انارک استان اصفهان جزو قدیمی ترین معادن فلز نقره در ایران است از فلزات گران بها این معدن در دوران ساسانیـان به منظور ساخت ظروف معروف به سیمین استفاده میگشت در دوره ساسانـیان هنر نقره کاری رونق فراوانی داشت.

در ایران شهرهای مختلفی از جمله تبریز به ساخت نقره جات معروف هستند وبسیاری از اساتید اهل فن و صاحب سبک در این زمینه فعالیت می نمایند.